Door Rianneke Mees
Water zuiveren, bijl werpen, navigeren. Of toch sporen zoeken of haken met ongesponnen wol? Het aanbod was zeer divers op het zestiende bushcraftweekend van de Stichting Bushcraft. En dus waren de bushcrafters dat ook.
Oké, groen voert de boventoon bij de 170 bushcrafters die in het weekend van 26-27-28 april 2013 bijeen kwamen op natuurkampeerterrein Spelderholt bij Hoenderloo. Maar dat kan zowel een groen legeruniform zijn als een vilten broek met sandalen eronder. Bushcrafters die elkaar hun nieuwste gadgets tonen en op spreadsheets bijhouden hoeveel gram gewicht ze mee het bos in sjouwen, en bushcrafters die zich de vraag stellen of de dons uit hun slaapzak wel geplukt is van een dier dat al dood was. De natuurvoedinsgdeskundige doet haar verhaal over het belang van groentes, terwijl verderop de gans in de pan gaat.
Een kleine veertig workshops werden er gegeven deze twee dagen. Kern van het bushcraftweekend is dat je van elkaar leert en de workshopgevers zijn dus allemaal vrijwilligers. Bushcraftinstructrice Willow Lohr, die onder meer voor het bedrijf Woodlore van Ray Mears heeft gewerkt, gaf een cursus tracking en een cursus vishaak maken. De animo daarvoor was zo groot, dat er geloot moest worden. Lang duurde de teleurstelling bij de pechhebbers niet. Daarvoor was het aanbod van andere worshops te groot en te veelzijdig.
Willow lohr geeft instructie over sporen.
Nieuw op het het bushcraftweekend was een heuse ‘winkelstraat’ met stands. De bedrijven Moosetrail, kookvuur, Nuk Knives presenteerden zich en Dragon Nature toonde zijn zelfgemaakte lichtgewicht tipi’s. De winkels kwamen van pas; bijvoorbeeld voor de workshop lepel snijden van Sebastiaan van den Elshout kon nog mooi op de valreep het juiste gereedschap aangeschaft worden. Ook slaapzakken gingen goed van de hand; zeker na de eerste nacht waarin het nog vroor.
De ‘winkelstraat’.
Bushcraften is niet voor iedereen hetzelfde. Maar de uitwisseling van ideeën en technieken die op het weekend centraal staat, wordt breed gewaardeerd. ,,Je merkt dat hier veel behoefte aan is. Het geeft me hoop dat er zoveel mensen zijn die deze vaardigheden en dingen over de natuur willen leren,’’ geeft Carly Bishop aan, terwijl ze wol aan het kaarden is. Zelf vindt ze handwerken leuk. ,,Ik acht de kans klein dat ik met een mes tussen mijn tanden in de woestijn terecht kom,’’ zegt de voormalig medewerker van een vluchtelingenkamp in Afghanistan.
Opening van het 16e BC weekend
Johan van Dijk uit Wateringen slaapt deze dagen in een hangmat met een tarp erboven. Deze accountmanager bij een uitzendbureau volgde al in 1999 een cursus bij Ray Mears en assisteert nu bij de befaamde Weiss-cursus in Zweden. Nee, echt veel kennis is er hier niet te halen voor hem. Maar kennis brengen doet hij graag. ,,Ik krijg vaak via internetfora vragen over het gebruik van een tarp. Het is nog altijd makkelijker om iets uit te leggen, door het tegelijkertijd ook te doen. En je krijgt direct feedback van de omgeving; je moet bijvoorbeeld kijken naar de wind en de temperatuur.’’ Hij heeft samen met Jan Ververs de bushcraftschool JJ Bushcraft. Maar klandizie haalt hij desondanks niet veel uit een bushcraftweekend. ,,Iedereen hier wil toch vooral alles zelf doen en ze vinden de cursussen en het materiaal duur.’’
Hier en daar hangt een baby of peuter in een draagzak aan papa of mama. De meeste kinderen zijn echter zo rond de 6-10 jaar. Agnes Meijs neemt hen mee het bos in op ‘Expeditie Schorpioen’, om ze spelenderwijs bekend te maken met eetbare planten en het herkennen van sporen van wilde zwijnen. Deze bushcraftkinderen blijken al veel te weten; dat je met mos je tanden kan poetsen bijvoorbeeld. Maar dierenknuffels verstoppen in het bos blijft natuurlijk leuk.
Agnes Meijs is met de kinderen op ‘expeditie Schorpioen.
Aan tiener Claudio Bakker uit Hillegom is dit niet meer besteed. Relaxed laat hij zijn didgeridoo klinken over Spelderholt. Twaalf jaar is hij pas, maar dit is al zijn vijfde bushcraftweekend. Een jaar of wat geleden deed hij voor het eerst de workshop didgeridoo, en hij was gelijk verkocht. Maar ook de echte bushcraftworkshops trekken hem. Vuur maken, bijl werpen: dat soort werk. ,,Te gek dat je dat hier gewoon mag,’’ glundert hij. Als negenjarige kreeg hij zijn eerste mes met scherpe punt en nu bereidt hij zich serieus voor op ‘doomsday’. Deze jonge ‘prepper’ speelt wel eens met zijn vader in de duinen dat ze verdwaald zijn. ,,Dan bouwen we ook hutten.’’ Claudio zit ook op Scouting. ,,Maar dat is eigenlijk wel saai. Daar doen we niet zoveel aan survivallen.’’
Claudio laat zijn didgeridoo klinken.
Elza Pompe (13) uit Apeldoorn was voor het eerst mee. De tienermeid had maar geen spiegel meegenomen. ,,Normaal ben ik best wel veel bezig met mijn uiterlijk, maar nu heb ik alleen mascara op.’’ De cursus veilig omgaan met een mes was voor haar verplichte kost. ,,Yep, dat moest van mijn ouders, maar eerlijk gezegd zou ik zelf dat mijn kinderen ook verplicht stellen.’’ Dat het loont, blijkt even later wanneer zij haar moeder corrigeert: ,,Mam! Niet wijzen met een mes!’’
Doordat er op het terrein veel Veluwse heuveltjes zijn, valt het niet zo op dat hier zoveel mensen kamperen. Groepjes bekenden staan bij elkaar, nieuwkomers schuiven aan bij de vele kookvuurtjes. Eric Isrif is als kok-chauffeur van SNP Natuurreizen wel wat groepsgevoel gewend. En dat vond hij meteen terug op zijn eerste bushcraftweekend. ,,Je ziet hier weer dat samen koken verbroedert.’’ Opeens klinkt een vreemd soort gepiep door het bos. Nieuwelingen spitsen hun oren. Ervaren bushcrafters kijken hier echter niet van op; dit is het herkenbare geluid van de vuurboog. Niet veel later stijgt kort gejoel op; het vuur is aan.
Samen het eten voorbereiden.
De oudste deelnemer is Thea (77) uit Lelystad. Ze is het hele weekend te vinden bij de centrale vuurplek, waar ze onvermoeid het vuur gaande houdt en zorgt voor koffie en thee en heet water voor de afwas. ,,Ik werd een paar jaar geleden gevraagd om dit te doen door de oud-voorzitter Tom Zoomer. Het is nog leuker dan ik dacht; er hangt een goede sfeer hier.’’ Doorgaans krijgt ze hulp van haar vriendin Hennah (56), maar die moest wegens ziekte deze keer verstek laten gaan. De twee poezen en haar hond zijn wel mee.
Thea de koffiedame.
Met militaire precisie leggen Maarten Hanke en Lars Tuijl aan hun workshopdeelnemers uit hoe je moet schieten. Niet met een geweer natuurlijk, maar met een kompas. Hun vakkennis delen ze hier met bushcrafters die een kaart toch vooral gebruiken voor een wandeling. Desondanks wordt ook uitgelegd hoe je de declinatie als gevolg van de draaiing van de aarde moet berekenen. ,,Dat komt toch van pas als je van Spanje naar Zweden loopt.’’ Zo ver wordt er die avond niet gewandeld, maar de deelnemers moeten het geleerde wel al meteen in de praktijk brengen. Onder tijdsdruk, want je mag na zonsondergang niet meer van de paden af in dit bos, moeten een aantal coördinaten bezocht worden. En dus zoeken zo’n vijftien deelnemers net zo lang, totdat ze een grijze steen in het bos gevonden hebben.
Aan de slag met kaart en kompas.
Er wordt veel gelachen bij de workshop creatief denken van Geertje Jansen en Jeroen Berben. Wat wil je, als je de deelnemers zoveel mogelijk toepassingen voor een vork of een lepel laat bedenken, komt humor van pas. De waardering voor deze alledaagse artikelen stijgt. Creatief denken gaat ook over taboes loslaten, leren de bushcrafters. Een spoor van afval achterlaten is in een noodsituatie helemaal nog niet zo’n gek idee als je gevonden moet worden.
Creatief met lepel.
Aan het eind van de workshop wordt huiswerk opgegeven, helemaal in de geest van het bushcraftweekend, waar bushcraft voor iedereen wat anders betekent en je leert van verschillende mensen: ,,Doe dingen die je normaal niet doet, ga met mensen om waarmee je normaal niet omgaat. Kijk hoe zij problemen op hun eigen terrein oplossen. Daar word je creatiever en flexibeler van.’’
Marije en Ties Siemann bouwden de keuken.
De workshop schommelen en klimmen voor kinderen (foto; Jacqueline Raaijmakers).
Samen fakkels maken tijdens de workshop van Herman Tobe.
Info: www.stichtingbushcraft.nl
Info@stichtingbushcraft.nl